Kist hidatik veya hidatik kist, ekinococcus granulosus adı verilen parazitin oluşturduğu bir kistik hastalıktır. Ekinokok kisti olarak da adlandırılır. En sık karaciğerde görülür. Ancak akciğer, dalak, böbrek, ve nadiren de kalp, kemik ve beyin dokusunda bile görülür. Karaciğer en önemli yerleşim yeridir. Genellikle içi sıvı dolu çok ince zarlı yapılardır. Kist hidatik gelişmekte olan ülkelerde sık görülür. Hastalık kedi ve köpekten insana geçen bir parazit nedeniyle oluşur.
Kist hidatik bir parazit hastalığıdır ve en büyük önemi kistin zamanla büyümesidir. Karaciğer içinde fark edildiğinde genellikle 3 ile 10 cm arasında büyüklüktedir. Büyüyerek çevre dokulara baskı oluşturabilir. Çok seyrek olarak yırtılır ve sıvı karın içine boşalırsa karın içinde uzun dönemde çok sayıda kist oluşabilir. Aynı kişide karaciğerde birden çok kist olabileceği gibi hem karaciğer ve hem de diğer dokularda kist oluşabilir.
Tedavi
Kist hidatikte ilaç tedavisi mümkündür.
*Medikal tedavi: Albendazol, mebendazol ve pirazikuantel türevi ilaçlar kullanılır. Bunlar başarı şansı düşük ve çok sayıda yan etkileri olan ilaçlardır.
*Açık Ameliyat: Kistin büyüklüğüne, lokalizasyonuna ve sayısına göre cerrahi tekniğe karar verilir. Eksternal drenaj, kapitonaj, omentopeksi ve kistektomidir.
*Perkutan iğne ile tedavi (PAIR): Girişimsel radyoloji tarafından yapılır. Ameliyatsız kist tedavisi denen iğne tedavisi oldukça konforlu bir yöntemdir. Böbrek dalak ya da karın içi diğer organlardaki kistlere de uygulanabilir.
Korunma
*Kişisel temizlik ilkelerine dikkat edilmeli, içme ve kullanma suları temiz olmalı, çiğ yenen sebze ve meyveler bol su ile iyice yıkandıktan sonra tüketilmelidir.
*Eğitim ve denetim: Hayvanların denetimden uzak, gelişigüzel yerlerde kesilmemesi, kesilen ya da ölen hayvanlara ait kistli organların kontrolu yapılmalıdır.
*Köpeklerin kontrolü: biyolojik çemberin en önemli etkeni, başı boş köpeklerin kontrolü ve yakın temastan kaçınılmasıdır
*Özellikle çocukların sokak köpekleri ile oynamalarına izin verilmemeli, temas halinde ellerin bol su ve sabunla yıkanması sağlanmalıdır.
*Aşılama: EG95 aşısı koyun ve keçilerde %95 koruyucudur.